فضیلت مدنی در اندیشۀ عرفانی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

Authors

  • عباس منوچهری دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس
  • یدالله هنری استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان
Abstract:

 یکی از مؤلفه‌های شاخص و بنیادینِ اندیشۀ سیاسی، مفهوم «فضیلت مدنی» است که تحققِ غایت سیاست وابسته به بسط و گسترش و تعمیق آن در میان انسان‌هاست. در این نوشتار ضمن واکاوی آثار مهم عارف بزرگ ایرانی، جلال‌الدین محمد بلخی مشهور به مولوی، ظرفیت و امکانات سیاسی اندیشۀ وی در چارچوب نظری اسپریگنز و نظریۀ دلالتی– پارادایمی بررسی و تحلیل شده است. مدعای مقاله این است که با توجه به دلالت‌های معرفتی، تبیینی و هنجاری اندیشۀ مولوی، اندیشۀ وی متضمن عناصر و مؤلفه‌های مهمی چون عشق، دوستی، مدارا و نیز نقد سیاسی و اجتماعی به عنوان شاخص‌ترین فضیلت‌هایی است که آشکارا وجه و صبغۀ مدنی دارند

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فضیلت مدنی در اندیشۀ عرفانی مولانا جلال الدین محمد بلخی

یکی از مؤلفه های شاخص و بنیادینِ اندیشۀ سیاسی، مفهوم «فضیلت مدنی» است که تحققِ غایت سیاست وابسته به بسط و گسترش و تعمیق آن در میان انسان هاست. در این نوشتار ضمن واکاوی آثار مهم عارف بزرگ ایرانی، جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولوی، ظرفیت و امکانات سیاسی اندیشۀ وی در چارچوب نظری اسپریگنز و نظریۀ دلالتی– پارادایمی بررسی و تحلیل شده است. مدعای مقاله این است که با توجه به دلالت های معرفتی، تبیینی و ه...

full text

عشق از دیدگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن «وحدت وجود» است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا «عشق» را خمیرمایة همة پیش‌رفت‌ها و بزرگ‌واری‌ها می‌دانست. عین‌القضات همدانی معتقد است که عشق، واسطه است میان عاشق و معشوق که موجب پیوند می‌ش...

full text

سیمای ابلیس در مثنوی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

ابلیس در مثنوی معنوی دو سیمای متفاوت دارد. از سویی شخصیتی شرور و شوم است که کمر به ویرانی آرمان الهی بسته است. در مواردی برابر با نفس اماره شمرده می­شود و کار او وسوسه است و تنها با هدایت پیر راه­دان می­توان از وسوسه­های او در امان ماند. نگاه دیگر به ابلیس در مثنوی بسیار شگفتی آفرین است و با آنچه در آثار عارفانی چون عین­القضات و حلاج آمده است شباهت دارد. تصویر این چهره در داستان معاویه و ابلیس...

full text

ولی و ولایت در مثنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی

در این مقاله با توجه به این که مولانا در بحث اساسی و محوری ولی و ولایت در اعتقادات دینی و صوفیانه به پشتوانه مستحکمی چون معارف قرآن و تفاسیر و دیگر متون دینی و عرفانی تکیه داشته و مستقیم و غیر مستقیم از آنها بهره برده است...

full text

قراءت آثار مولانا جلال‌الدین محمد بلخی در غرب

در این مقاله تلاش شده است تا گزارشی فشرده و مختصر درخصوص        قراءت‌های‌ تازه از آثار مولانا در غرب ارائه گردد. قراءت‌هایی که به لحاظ کمّی و کیفی سیر صعودی دارد و گاهی به دیدگاه‌ها و بصیرت‌هایی می‌رسد که برای خوانندگان شرقی و فارسی زبانان نیز تازگی دارد. در بخش‌هایی از مقاله نیز خواننده با چگونگی تداول نام «رومی» در زندگی مدرن دنیای غرب و اقبال فزاینده نسبت به او با ذکر شواهدی آشنایی خواهد یافت.

full text

جامعه شناسی مفاهیم اجتماعی در اندیشه‌های جلال‌‌الدین محمد بلخی (مولانا)

چکیده در سال های اخیر مسائل  اجتماعی جامعه به عنوان یکی ازمهم ترین بخش­های متون ادب فارسی مورد توجّه قرار گرفته است و آثار ارزشمندی در این زمینه نگاشته شده است. هدف از این پژوهش تحلیل جامعه شناختی مفهوم عشق دراندیشه­های جلال الدین محمد بلخی (مولانا) است. در تحقیق حاضر از تکنیک تحلیل محتوا برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. روش اجرا در این تحقیق به این صورت انجام شده است که پس از بررسی آ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 44  issue 2

pages  407- 429

publication date 2014-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023